TS. Nguyễn Trung Thành – Viện trưởng Viện Vật liệu xây dựng (ngồi giữa) chủ trì Hội thảo.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, TS. Nguyễn Trung Thành chia sẻ, lịch sử phát triển của xi măng và bê tông cổ đại có hàng nghìn năm, lịch sử phát triển xi măng và bê tông hiện đại có vài trăm năm. Xi măng và bê tông mặc dù là loại vật liệu ứng dụng rộng rãi nhất trong lịch sử loài người với nhiều ưu điểm nhưng một trong những hạn chế là giòn và nhiều khi xảy ra nứt.

Vật liệu xi măng hiện đại có thể phát triển cường độ rất nhanh trong thời gian 14 ngày, thậm chí 7 ngày và nhanh hơn nữa, cho thấy phản ứng thủy hóa diễn ra khá nhanh trong thời gian đầu, đây cũng là một trong những nguyên nhân dễ gây ra nứt bê tông. Nhiều công trình, đặc biệt là công trình bê tông khối lớn mặc dù có cốt thép vẫn xảy ra nứt.

Tuy nhiên, trong vài chục năm trở lại đây, sự phát triển của ngành xi măng và công nghiệp bê tông thế giới có những bước dịch chuyển lớn, đã giảm bớt tốc độ đóng rắn nhanh trong thời gian đầu của xi măng khi sử dụng một số phụ gia khoáng hoạt tính với hàm lượng nhất định.

TS. Nguyễn Trung Thành cho biết, một trong những loại phụ gia khoáng được sử dụng rộng rãi gần đây là các loại tro bay và xỉ lò cao nghiền mịn. Sự xuất hiện của 2 loại phụ gia khoáng này đã làm cho ngành công nghiệp bê tông và xi măng của thế giới thích ứng tốt hơn với rất nhiều công trình xây dựng ở môi trường khắc nghiệt, đặc biệt là môi trường biển đảo, xâm thực… Các hạt phụ gia khoáng có tốc độ thủy hóa không nhanh như các hạt xi măng, làm cho cường độ bê tông phát triển chậm lại và làm cho sự ổn định của cấu trúc thủy hóa của xi măng trong thời gian đầu diễn ra ở mức độ có thể kiểm soát được.

Tại Hội thảo, các chuyên gia đến từ Hội Bê tông Việt Nam, doanh nghiệp đang trực tiếp sản xuất, sử dụng các loại phụ gia tro bay, xỉ lò cao nghiền mịn đã trao đổi chuyên sâu các vấn đề chuyên môn liên quan đến việc sử dụng tro, xỉ lò cao nghiền mịn trong sản xuất bê tông. TS. Trần Bá Việt – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Bê tông Việt Nam thuyết trình nội dung về “Nghiên cứu sử dụng tro bay và các giải pháp phù hợp để giảm thiểu nứt sàn bê tông cốt thép”; TS. Mai Văn Thanh, Tập đoàn Hòa Phát thuyết trình nội dung về “Xỉ hạt lò cao nghiền mịn vật liệu thiết yếu cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và ven biển, hải đảo”; Kỹ sư Nguyễn Hoàng Hà, Công ty cổ phần Xi măng FiCO Tây Ninh thuyết trình về “Kinh nghiệm FiCO-YTL sử dụng tro bay, xỉ lò cao cho các ứng dụng xi măng và bê tông”. Các nội dung thuyết trình này đã cung cấp thông tin hữu ích, đa chiều, trực diện vào những vấn đề mà cả xã hội cũng như những người hoạt động trong lĩnh vực vật liệu xây dựng quan tâm.

Các nước trên thế giới đã sử dụng tro bay, xỉ lò cao từ những năm 1940, 1950. Tại Việt Nam những năm gần đây quan tâm sử dụng nhiều hơn tro bay, xỉ lò cao khi nguồn tro bay của các nhà máy nhiệt điện than và nguồn xỉ lò cao của các nhà máy sản xuất thép ngày một tăng.

Việc sử dụng tro bay và xỉ lò cao vào sản xuất xi măng, bê tông mang lại lợi ích kép, một mặt giúp cho việc xử lý nứt bê tông, tăng độ bền của bê tông, đặc biệt là bê tông trong môi trường biển, môi trường xâm thực; mặt khác đối với vấn đề môi trường, Chính phủ và các Bộ ngành như Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và môi trường, Bộ Công thương đang triển khai nhiều Chương trình, dự án để xử lý chất thải cũng như hạn chế mặt trái của các ngành công nghiệp nhiệt điện than, sản xuất thép.

Được biết, ngày 10/12/2021 vừa qua, Viện Vật liệu xây dựng ban hành 2 Chỉ dẫn kỹ thuật về “Sử dụng xỉ hạt lò cao nghiền mịn làm phụ gia khoáng cho bê tông” và “Sử dụng tro bay và cát nghiền, cát biển cho chế tạo bê tông”. TS. Nguyễn Trung Thành kỳ vọng, 2 chỉ dẫn này ra mắt kịp thời, phục vụ đông đảo cộng đồng những người hoạt động chuyên môn trong các lĩnh vực liên quan đến xi măng và bê tông, góp phần nâng cao hiệu quả thực tiễn trong các công trình xây dựng. Trong thời gian tới, VIBM sẽ ban hành nhiều Chỉ dẫn kỹ thuật trong lĩnh vực vật liệu xây dựng.